Muayene

• Kısmen hemzemin kesişmeli, yarı erişme kontrollü çevre yollarında, yaya kaldırımlarının genişliği en az 1,50 metre olmak zorundadır.
• Yaya kaldırımına gerek duyulmayan hallerde 0,75 ile 2 metre arası genişliğinde banket yapılmalıdır.
• Bölge bağlantı, bölge içi ve servis yollarında araç yolunun her iki tarafına yapılacak yaya yollarının genişliği en az 2 metre olmak zorundadır.
• Ön bahçesi olmayan yapı düzenine sahip yollarda yaya kaldırımı, en az 2,50 metre genişliğinde olmalıdır.
• Yaya trafiğinin çok yoğun olduğu yerlerde ve merkezi iş bölgelerinde yaya kaldırımı genişliği en az 5 metre olmalıdır.
• Ancak yol genişliği imkan vermiyorsa kaldırım genişliği 3 metre olabilir.
• Yapılaşmaya açık yerleşim alanlarındaki yollarda kaldırım genişliği en az 1 metre olmalıdır.
• Yaya kaldırımında yayaların güvenli yürümesini engelleyecek hiçbir engel, trafik işaret direği, elektrik direği ve ilan levhaları gibi elemanlar olmamalıdır.
• Yaya kaldırımlarında bordür taşı üst seviyesi, araç yolu üst seviyesinden en fazla 0,15 metre yükseklikte olmalıdır.
• Yaya kaldırımlarının, yüzey sularının kolay akması için taşıt yoluna doğru eğimi, yüzde 2-3 oranında olmak zorundadır.
• Bordür taşlarının boyu 0,70 ile 1 metre arasında, genişliği ise 0,15 ile 0,20 metre arasında olmalıdır.
• Yaya kaldırımları, kolay sökülüp yeniden kaplanabilir malzemeden yapılmış olmalıdır.

Görüldüğü gibi kaldırımlar ve yürüyüş yolları ciddiye alınması gereken bir konudur ve insanların can güvenliği açısından son derece önemlidir. Bunların doğru inşa edilip edilmedikleri yetkili kontrol ve muayene kuruluşları tarafından denetlenmelidir.

Belediye faaliyetleri arasında kaldırımlar ve yürüyüş yolları inşası önemli bir yer tutmaktadır. Ancak mevcut durumda kaldırımlar, hem yapıldıkları yerler itibariyle hem de inşa ediliş şekli açısından birçok ihmal ve yanlış içermektedir. Şehrin birçok yerinde kaldırımların ve yürüyüş yollarının bir kısmı yürünemez derecede bozuktur. En önemlisi standartlara uygunluk bulunmamaktadır. Olması gereken en dar kaldırım genişliklerine uyulmadığı gibi özürlü ve yaşlı insanlar için çıkılamayacak yükseklikte kaldırımlar yapılmaktadır.

Bu nedenle yetkili kuruluşlar tarafından yapılacak test ve muayene çalışmaları önemli olmaktadır.

Yetkili test ve muayene kuruluşları tarafından çevre muayeneleri kapsamında kaldırım ve yürüyüş yolları muayeneleri de gerçekleştirilmektedir. Bu çalışmalar sırasında dikkate alınan birkaç standart şunlardır:

• TS 12576 Şehir içi yollar – Kaldırım ve yaya geçitlerinde ulaşılabilirlik için yapısal önlemler ve işaretlemelerin tasarım kuralları
• TS 12716 Şehir içi yollar – Yaya kaldırımlarındaki koruyucu engeller için tasarım kuralları
• TS 436 EN 1340 Zemin döşemesi için beton bordür taşları – Gerekli şartlar ve deney metotları
• TS EN 1343 Dış zeminlere döşenen doğal bordür taşları – Gerekler ve deney yöntemleri