Laboratuvar

Seramik Testleri

Seramik Testleri

Seramiğin ana maddesi kil, kaolen ve bunlara benzer maddelerdir. Bu maddeler genel olarak kayaların rügar, yağmur, kar ve buz gibi hava koşulları altında parçalanması ile oluşmaktadır. Bu maddelere şekil verildikten sonra yüksek sıcaklıkta fırınlarda pişirilerek seramik elde edilmektedir. Seramik, teorik olarak bir veya daha fazla metalin, metal olmayan elementler ile birleşmesi ile elde edilen bir inorganik bileşiktir.

Seramik genelde insanlar arasında pişmiş toprak esaslı bir yapı malzemesi olarak bilinmektedir. Örneğin tuğla, kiremit, cam, beton ve porselen gibi yapı malzemeleri seramik grubuna girmektedir.

Özellikle kil, belli süreçler uygulandıktan sonra kolayca deforme olmayan, sert ve dış etkenlere karşı çabuk bozulmayan bir yapı malzemesidir. Seramik üretiminde, kilden elde edilen hamura bazı maddeler ilave edilmekte ve şekil verilerek uygun bir pişirme yöntemi ile fırınlanmaktadır. Esasen seramik hamurunun bileşiğinde silikatler, alüminatlar, su, bazı metal oksitler ve alkali ve toprak alkali bileşikler bulunmaktadır.

Çok sert ve gevrek bir yapıda olan seramiğin ergime sıcaklığı, silislerde 1750, alüminatlarda ise 2050 derecedir. Sermağin ısı ve elektrik yalıtkanlığı çok yüksektir ve bu özelliği ile elektrikli malzemelerde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Yapı sektöründe kullanılan seramikler kaba ve ince seramikler olarak temelde iki gruptur. Kaba seramikler tuğla ve kiremitler, taşıyıcı döşeme malzemeleri, farklı kaplama malzemeleri, dekoratif malzemeler ve bunlara benzer pişmiş toprak malzemelerdir. Ayrıca ateşe dayanıklı (refrakter) malzemeler de bu gruba girmektedir. İnce seramikler grubuna ise fayanslar, karo ve sıhhi tesisat fayansları, kalaylı fayanslar, mozaik fayanslar, plaket fayanslar ve porselenler gibi daha ince işlerde kullanılan seramikler girmektedir.

Seramik malzemeler genelde sırlanmaktadır. Sır, seramik malzemelerin doğrudan yüksek sıcaklıkta kendisinin camlaşması oluşmaktadır. Bazen de seramik malzeme üzerine metal oksitler sürülmekte ve seramik malzeme pişme derecesinden daha düşük bir sıcaklıkta camlaştırılmaktadır. Bu sır tabakası ile seramik malzemeye farklı özellikler kazandırılmış olmaktadır. Bu işlem için kullanılan başlıca metal oksitler silisyum, alüminyum, kalsiyum sodyum ve kalay oksitleridir.

Seramik malzemelerin sırlanması, genel olarak su geçiren bir seramik malzemenin su geçirmez olmasını sağlamak için, seramik malzemeye renk vermek için ya da kir tutmasını önlemek ve kolay temizlenmesini sağlamak için yapılmaktadır.

Yapı sektöründe kullanılan bütün malzemeler gibi seramikler de yetkili test ve muayene kuruluşları tarafından, ilgili yasal düzenlemelere ve yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uygun şekilde test edilmektedir. Bu testler sırasında esas alınan birkaç standart şunlardır:

  • TS EN 623-2 İleri teknoloji seramikleri – Monolitik seramikler – Genel ve dokusal özellikler – Bölüm 2: Yoğunluk ve gözeneklilik tayini
  • TS EN 820-2 İleri teknoloji seramikleri – Monolitik seramikler – Deney yöntemleri – Termomekanik özellikler – Bölüm 2: Kendi ağırlığından kaynaklanan şekil bozukluğunun tayini
  • TS EN ISO 15732 İleri teknoloji seramikleri – Oda sıcaklığında monolitik seramiklerin tek kenar ön kırılmalı kiriş yöntemi (sepb) ile kırılma dayanımının tayini deney yöntemi
  • TS EN 12788 İleri teknoloji seramikleri – Seramik kompozitler – Yüksek sıcaklık ve inert atmosferde mekanik özellikler – Eğilme mukavemetinin tayini